Trong khi xảy ra hiện tượng nhật thực toàn phần, Mặt trăng sẽ che phủ hoàn toàn đĩa sáng của Mặt trời, gây ra hiện tượng vành nhật hoa. Vậy vành nhật hoa là gì và tác động của nó đến trái đất như thế nào? Cùng với Bản Tin Thời Tiết đi tìm hiểu nhé.

Xem nhanh

Vành nhật hoa là gì?

Vành nhật hoa hay còn được gọi là nhật miện (tiếng Anh là Corona) là một hiện tượng ánh sáng phát ra từ không gian xung quanh Mặt Trời. Khu vực này có mật độ chất liệu thấp, phân tán bức xạ điện từ từ Mặt Trời và tạo ra một ánh sáng yếu, huyền ảo có thể quan sát được khi Mặt Trời bị che khuất trong một hiện tượng nhật thực toàn phần.

Vành nhật hoa là gì?

Các lỗ trong vành nhật hoa là các khu vực nơi ánh sáng của Mặt Trời yếu hơn, do đó tối hơn và có mật độ plasma thấp hơn so với trung bình vì có năng lượng và khí thấp hơn. Các lỗ trong vành nhật hoa là một phần của vành nhật hoa của Mặt trời và liên tục thay đổi và hình thành lại vì vành nhật hoa không đồng nhất. Mặt trời phát ra từ trường từ các khu vực trong vành nhật hoa rất mỏng do mức năng lượng và khí thấp hơn, khiến các lỗ vành xuất hiện khi chúng không trở lại. Do đó, các hạt năng lượng Mặt Trời thoát ra với tốc độ đủ lớn để tạo ra mật độ thấp hơn và nhiệt độ thấp hơn trong khu vực đó.

Vành nhật hoa có cầu tạo như thế nào?

Vành nhật hoa là một khu vực trong khí quyển của Mặt Trời nằm ở bên ngoài cùng và mở rộng ra cả không gian giữa các hành tinh. Nó bao gồm ba phần chính:

Vành K (K viết tắt cho “continuum” nghĩa là “liên tục”) tiếp giáp trực tiếp với quyển màu và được hình thành bởi ánh sáng Mặt Trời kết tủa và phân tán bởi các electron.
Vành E (E viết tắt cho “emission” nghĩa là “phát xạ”) chứa nhiều calci và sắt.
Vành F (F viết tắt cho “Fraunhofer”) được tạo ra bởi ánh sáng Mặt Trời tương tác với các hạt bụi trong khí quyển.

Vành nhật hoa có cầu tạo như thế nào?

Quan sát vòng nhật hoa bằng tia X cho thấy khí ở khu vực này không phân bố đồng đều, được sắp xếp thành các vòng. Những khí này tồn tại trong trạng thái cân bằng giữa lực điện từ đẩy chúng lên và lực hấp dẫn kéo chúng vào lòng Mặt Trời. Lực điện từ phụ thuộc vào từ trường của Mặt Trời, do đó liên quan đến các vết đen trên bề mặt Mặt Trời và các khu vực xung quanh chúng.

Nguyên nhân ánh sáng phát ra từ vành nhật hoa

Hầu hết ánh sáng mặt trời trong khi nhật thực toàn phần được phân tán về phía Trái Đất do các electron tự do trong vùng nhật hoa. Các electron tự do này được phóng ra từ các nguyên tử hiđrô sau các va chạm, và từ độ sáng của ánh sáng Mặt Trời bị phân tán, ta có thể tính được mật độ của electron và proton trong vành nhật hoa.

Với một phần điển hình của vành nhật hoa, mật độ khí có thể đạt 10−6 mật độ quang quyển, mật độ giảm dần khi đến phía ngoài.

vành nhật hoa

Một phần khác của bức xạ từ vành nhật hoa là sự phát xạ từ các nguyên tử bị ion hóa cao độ, như các ion sắt mất từ 8 đến 12 electron, ở những bước sóng xác định. Các nguyên tử bị ion hóa cao độ này do nhiệt độ của vành nhật hoa cao hơn 106 K. Gần như tất cả các nguyên tử hiđrô đều bị ion hóa ở nhiệt độ này. Ở nhiệt độ này, hầu hết các photon phát xạ là tia X. Vì vậy, hình ảnh của vành nhật hoa có thể thu được bằng cách sử dụng một camera tia X.

Tuy nhiên, tia X không thể xuyên qua khí quyển Trái Đất, vì vậy camera tia X phải được đặt trong vũ trụ. Ngoài ra, cũng có một hiện tượng tương tự xảy ra khi ánh sáng Mặt Trời truyền qua khí quyển Trái Đất và bị phân tán, được gọi là hiện tượng quang hoa khi quan sát bằng mắt thường.

Vành nhật hoa ảnh hưởng đến trái đất như thế nào?

Vào ngày 30/3, trang tin tức toàn cầu Global News đã đưa tin về một lỗ vành đạo hoa khổng lồ với kích thước gấp 20 lần Trái Đất xuất hiện lần thứ hai trên mặt trời trong vòng một tuần, khiến cho giới khoa học cảnh báo về tác động của nó đến Trái Đất. Theo đó, lỗ vành đạo hoa này đang phóng ra bão mặt trời (bão từ) với tốc độ 2,9 triệu km/giờ và dự báo sẽ tác động đến Trái Đất vào ngày mai, 31/3. Dự kiến vào tối ngày 31/3 và rạng sáng ngày 1/4, cú bắn phá dữ dội của “họng súng vũ trụ” này sẽ tiếp cận với quyển hành tinh.

Mặc dù lỗ vành đạo hoa là một hiện tượng bình thường, nhưng ông Daniel Verscharen, phó giáo sư vật lý không gian và khí hậu tại Đại học College London, cho biết rằng: “Lần này đặc biệt vì nó nằm gần đường xích đạo của mặt trời. Vì mặt trời quay, nên một lỗ vành đạo hoa trên đường xích đạo có thể hướng về Trái Đất tại một thời điểm nào đó”.

Vành nhật hoa ảnh hưởng đến trái đất như thế nào?

“Lỗ vành đạo hoa hiện tại là lỗ lớn nhất hiện nay, có đường kính khoảng 300.000 đến 400.000 km”, theo Alex Young, một nhà nghiên cứu tại NASA.

Theo thông tin, các lỗ vành đạo hoa có thể ảnh hưởng đến từ trường, công nghệ và các vệ tinh của Trái Đất. Chúng có thể gây ra sự gián đoạn cho truyền dẫn vô tuyến tầng cao và liên lạc vệ tinh. Ngoài ra, ảnh hưởng từ lỗ vành đạo hoa còn có khả năng gây quá tải cho hệ thống điện và gây mất điện.

Theo đó, gió Mặt Trời có thể thổi rất nhanh, với tốc độ hơn 800 km/giây hay 2,9 triệu km/h, theo Daniel Verscharen, phó giáo sư vật lý khí hậu và không gian tại Đại học College London. Khi tiếp cận với Trái Đất, gió Mặt trời có thể làm hỏng các vệ tinh trên quỹ đạo, đồng thời tạo ra hiện tượng cực quang tại các vùng cực. Cùng với các hoạt động năng lượng Mặt Trời đã tăng lên kể từ tháng 12/2019, dẫn đến sự gia tăng các vết đen và bão mặt trời, dự kiến sẽ đạt cực đại vào năm 2024.

Như vậy, bài viết vành nhật hoa là gì trên đây đã giải thích khái niệm cũng như cập nhật những tin tức về bão mặt trời đang gây xôn xao gần đây. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn!